PROJENİN DETAYLARI VE BELİRSİZLİKLER
Son 45 günde hazırlandığı belirtilen 32 sayfalık sunumda; lüks sahil tesislerinden hızlı tren hatlarına, yapay zekâ destekli enerji altyapısına kadar birçok iddialı yatırım yer alıyor. ABD’nin yaklaşık 60 milyar dolarlık hibe ve kredi garantisiyle projeye katkı sağlayacağı ifade edilirken, Gazze’de yaşayan 2 milyon Filistinlinin yeniden inşa sürecinde nerede konumlanacağına dair net bir bilgi bulunmuyor. Sunumun Körfez ülkeleri, Türkiye ve Mısır’a da iletildiği öne sürülüyor.
REFAH YENİ MERKEZ OLACAK
Plan, dört aşamalı bir yol haritası içeriyor. İlk adımda yıkılmış binaların temizlenmesi, patlamamış mühimmatın ve Hamas tünellerinin kaldırılması öngörülüyor. Bu süreçte geçici barınaklar, sahra hastaneleri ve mobil klinikler kurulacak. Ardından kalıcı konutlar, sağlık merkezleri, okullar ve ibadethaneler inşa edilecek. Uzun vadede sahil boyunca lüks mülkler ve modern ulaşım merkezleri devreye girecek. Yeniden yapılanma Refah ve Han Yunus’tan başlayarak Gazze kentine uzanacak; “Yeni Refah”ın yönetim merkezi olması ve 500 bin kişiyi barındırması planlanıyor.
GERÇEKÇİ Mİ?
Taslakta, projenin Hamas’ın silahsızlanması ve tüm tünellerin devre dışı bırakılması şartına bağlı olduğu açıkça belirtiliyor. Ancak uzmanlar, Hamas’ın bu koşulları kabul etmeyeceğini ve zengin ülkelerin savaş sonrası bölgede yüksek teknolojiye sahip bir şehir kurma maliyetini üstlenmeye yanaşmayacağını düşünüyor.
DİPLOMATİK GÖRÜŞMELER
Miami’de yapılan toplantıda ABD, Türkiye, Mısır ve Katar, Trump’ın Gazze barış planına bağlılıklarını teyit etti. Witkoff, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, ateşkesin ikinci aşamasına geçiş için birleşik bir Gazze yönetimi kurulmasının önemini vurguladı. Ayrıca Barış Kurulu’nun yakın zamanda faaliyete geçmesi için destek sözü verdi.
TÜRKİYE’NİN TAVRI
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, toplantı sonrası yaptığı açıklamada, “Gazze, Gazze’liler tarafından yönetilmeli; toprakları bölünmemeli ve yapılacak her şey Gazze halkı için olmalı” dedi. Fidan, ateşkes ihlallerinin süreci zorlaştırdığını ve İsrail’in ihlallerinin barış planını riske attığını belirtti.
ATEŞKES SÜRECİ
İstanbul’da yapılan görüşmede MİT Başkanı İbrahim Kalın, Hamas heyetiyle bir araya geldi. Hamas, ateşkes kurallarına uyduklarını, İsrail’in ihlallerini ise Kalın’a iletti. Görüşmede, Gazze Barış Planı’nın ikinci aşamasına geçiş için gerekli adımlar ve bağımsız Filistin Devleti hedefi üzerinde mutabakat sağlandı.