ABD Başkanı Donald Trump, Gazze’de Hamas ile çeteler arasındaki çatışmalara dair değerlendirmelerde bulundu. Trump, Hamas’ın “birkaç çok kötü çeteyi ortadan kaldırdığını” ve bazı çete üyelerinin öldürüldüğünü söyleyerek, “dürüst olmak gerekirse, bu beni pek rahatsız etmedi” ifadelerini kullandı. Trump, ayrıca Hamas’a “silah bırakın” çağrısını yineleyip, uymazlarsa “şiddetle bıraktırılacaklarını” belirtti.
CNN TÜRK Washington Temsilcisi Yunus Paksoy ise Trump’ın dün gerçekleşen temaslarını ve açıklamalarını aktardı. Paksoy’un değerlendirmesi özetle şöyle:
Trump, Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei ile Oval Ofiste ortak bir toplantı ve öğle yemeği gerçekleştirdi; Trump’ın gündeminde teslim edilmeyen ölü rehine cesetleri yoğun yer tuttu.
Trump, Hamas’ın verdiği taahhütlere ve rehine değişimi sürecine tepkili. “Hamas sözünü tutacak mı?” diye sorguluyor; ölü rehinelerin iadesi konusundaki gecikme Trump’ın sert çıkışlarını tetikliyor.
Trump’ın “Hamas bazı çeteleri ortadan kaldırdı, birkaç üye öldürüldü; bu beni rahatsız etmedi” sözü, Paksoy’a göre Hamas’ın yaptığına kendisinin benzer uygulamalarla mukayese eder nitelikte. Trump, örnek vererek “Venezuela çetelerini bize gönderdiler, biz de onların çaresine baktık” dedi.
Paksoy, Trump’ın “silahsızlanın, bırakmazsanız şiddetle bıraktırırız” tehdidinin pratikte İsrail’e yönelik bir baskı ya da “tekrar saldırı” tehdidine dönüşebileceğini; bunun da ateşkesin sürdürülebilirliği açısından endişe yarattığını aktardı.
Trump’ın “Hamas’la konuştum, en üst seviyelerde görüştük” demesi dikkat çekti. Paksoy, bunun arkasında muhtemelen Orta Doğu özel temsilcileri ile aracılar (ör. Türkiye, Katar, Mısır) olduğunu, doğrudan görüşme iddiasının siyasi anlam taşıdığını belirtti.
Paksoy ayrıca sürecin kırılganlığına işaret etti: rehine değişimi, ölü rehinelerin iadesi ve Filistinli esir takası gibi karşılıklı adımların gecikmesi veya aksaması ateşkes mekanizmasını zayıflatıyor. ABD, Türkiye, Katar ve Mısır’ın ortak görev gücü kurma maddesinin (anlaşmadaki 6. madde) bu tür sorunların tespiti ve çözümünde rol oynaması bekleniyor; ancak uygulamada belirsizlikler sürüyor.
Sonuç olarak, Trump’ın ifadeleri hem Hamas’a hem sahadaki aktörlere yönelik baskıyı artırırken, Paksoy’a göre bu söylem ateşkesin kalıcılığı konusunda yeni soru işaretleri doğuruyor. Trump’ın “8 savaşı bitirdim” iddiasının sahada somut kalıcı sonuçlara dönüşüp dönüşmeyeceği ise kritik bir takip konusu olmaya devam ediyor.